terke jonge vrouw :) - ik ook JMZ?!
Pas ontdekte ik de website van ZoJong. Gewoon, uit nieuwsgierigheid en om meer te weten te komen over jonge mantelzorgers, niet omdat ik wist dat ik er zelf één was. Toen zag ik dat een ouder met een verslaving ook kan betekenen dat je JMZ bent... Deze ontdekking is zo enorm geweest voor mij. Het is een erkenning dat alles dat ik doorheen mijn kindertijd heb gedaan en nu nog doe ook écht zorgen is, écht werken is. Het voelde altijd zo zwaar, maar ik gaf het niet eens toe aan mezelf omdat niemand om mee hen mijn moeite leek te erkennen. Ik zag 'mantelzorger' altijd als iemand die zorgde voor een ander persoon met een ernstige fysieke ziekte of fysieke/mentale beperking, waarbij die persoon bijvoorbeeld helpt bij typische zorgtaken en het huishouden. Ik heb altijd een enorm respect gehad voor deze mensen en zeker kinderen en jongeren, wat mij ook op deze website bracht. Geen van deze zaken zijn van toepassing op mij, en ik beschouwde mezelf dan ook helemaal niet als (J)MZ. Wat ik deed, was zwijgen over onderwerpen die taboe zijn en de thuissituatie ondergaan, zo zag ik het altijd.
Mijn vader is alcoholverslaafd, ik schat al sinds ik ongeveer 10 jaar oud was. Toen ik 13 was werd hij voor het eerst opgenomen om te ontnuchteren en voor therapie. Na bijna twee maanden kwam hij terug en herviel hij snel. Hij bleef veel drinken, bijna elke dag, met een groot gewicht op ons gezin tot gevolg. Hij was vaak een afwezige (of op zijn minst 'nutteloze' en 'irritante', als hij dronken is) vader, die weinig hielp bij het huishouden. Ik denk niet dat hij een 'schuld' draagt, maar hij was ons wel enorm tot last, en telkens de teleurstelling van terug een zatte vader aan te treffen woog enorm op mij als kind.
Dit heeft ook enorm gewogen op mijn moeder en ze is door en combinatie van de situatie thuis en andere omstandigheden in een burn-out en een zware depressie belandt. Dit beschouw ik als het moment dat ik echt een JMZ werd, omdat zij echt beroep deed op mij en mijn broer. Ik besef nu in elk geval dat dit zo was en nog steeds zo is. Ze is namelijk nog altijd niet uit die depressie. Ze 'bedelt' constant om onze emotionele steun, vaak door te roepen en tieren als ze zich heel slecht voelt. Dit gaat door merg en been om je moeder zo te horen, en je kan niet anders dan hierop reageren. Ook gebruikt ze vaak vormen van emotionele chantage, als ze zich slecht voelt probeert ze me echt op de plaatsen te raken waar het zeer doet, in een schreeuw om aandacht. Eigenlijk mishandelt ze ons emotioneel, maar ik wil het niet zo noemen omdat ik vind dat ze er zelf ook niets aan kan doen. Ze verliest zich in haar eigen coping mechanismen. Bij haar man kan ze niet terecht, dus komt ze altijd naar ons. Haar zorgen, neerslachtigheid en zelfmoordgedachten wegen op haar, en ze kaatst dit altijd over op ons. Dit heeft een heel grote impact op mij en mijn broer. Bovendien kan mama nu ook minder goed omgaan met het gedrag van papa, en moeten wij constant zorgen dat hij niet zat met de auto vertrekt door sleutels te verstoppen, hem uit de auto te sleuren, hem te gaan zoeken op café,...
Vaak zijn we uitleg verschuldigd aan familie en vrienden wanneer hij op een belangrijk moment de sfeer komt 'verspesten'. Wij zijn emotioneel enorm betrokken, en ook vaak bang, gezien hij ook suicidaal is. Ik heb die impact lang genegeerd, maar recent, door mijn nieuwe psychologe en door deze website, besef ik dat wat ik doe voor mijn beide ouders ook écht werk is, een échte last op mijn schouders. Het is vaak onzichtbaar gebleven, vooral dan voor mezelf, omdat je mama troosten en zorge dat papa geen gevaarlijke dingen doet een beetje een vanzelfsprekendheid is geworden. Je vergeet soms ook dat die emotionele betrokkenheid er is, vooral door mijn coping mechanisme waarbij ik mij probeer af te schermen en te doen alsof er niks aan de hand is of 'ik zal dat hier eens regelen, ik weet wel hoe het gaat'.
Mijn situatie past niet in het 'typische' beeld van een JMZ. Mijn moeder doet zowat alles in het huishouden, bijna obsessief (ik beschouw het soms als deel van haar ziek-zijn). Ik hou zeker nog vrije tijd over om te ontsnappen aan de situatie. Toch herken ik mij in enorm veel 'JMZ-dingen' op deze website en op de instagrampagina. Ik ben opgegroeid tot een sterke jonge vrouw, ik was zeer vroeg zelfstandig en voelde me eigenlijk altijd mentaal ouder dan mijn klasgenoten. Ik heb al vroeg enorme verantwoordelijkheden gekregen, wat soms zelfs voelde als 'zelfmoord voorkomen'. Ik vind het heel moeilijk om nee te zeggen als mensen mij om iets vragen, en hulp vragen voor mezelf is een enorme drempel die al start in bij mijn eigen emoties over hulp vragen. Ik heb vaak het gevoel dat ik alles wel aan kan en kan regelen, en vraag veel te laat om hulp.
Ik heb heel lang mijn eigen gevoelens en eigen noden weggeduwt. Ik ben nu gekomen tot een punt in mijn leven waar ik die echt wil aanspreken en langzaamaan trauma's en alles wat ik doormaakt heb wil verwerken. Ik wil tijd vinden voor mezelf en gaan houden van mezelf. Dat is echt enorm moeilijk en opnieuw 'hard werken'. Het maakt dat ik het meest pijnlijke dat in mij zit terug bovenhaal om ermee aan de slag te gaan. Maar dit keer doe ik het voor mezelf.
Ondertussen gaat de situatie thuis verder. MIjn papa is recent opnieuw opgenomen, terug naar huis gekomen en enkele dagen later hervallen. Ik vecht verder, maar alleen omdat het moet. Ik ben van mening dat niemand dit zou moeten meemaken en ook al heeft het me 'sterker' gemaakt of gemaakt tot wie ik nu ben, ik had het liever niet meegemaakt. Ik had liever lang 'onzelfstandig' gebleven en langer 'kind' geweest, zonder de paniekaanvallen en het urenlange wenen dat ik nu soms nog heb. Iedereen mag hier natuurlijk een eigen mening over hebben, zeker als je zelf JMZ bent, en iedereen is anders. Maar voor mij is mantelzorg niets 'mooi' geweest. Het was een noodzakelijkheid, een 'ik kan niet anders dan iets doen voor hen', en een enorme last op mijn schouders. Er moet betere ondersteuning komen voor jonge mantelzorgers zoals ons. Deze website is een mooi begin. Bedankt.
BELANGRIJK!
P.S. Door de details die ik heb gedeeld, gaat het voor veel mensen in mijn omgeving onmiddelijk duidelijk zijn wat mijn identiteit is, ook al heb ik mijn naam niet gegeven. Daarom vraag ik om dit tekstje nergens anders te delen dan op deze website en op andere kanalen van ZoJong. Ik vond het toch belangrijk om gedetailleerd genoeg te zijn. Bedankt!